-
ရွေးကောက်ပွဲအလွန် နိုင်ငံရေး အငြင်းပွါးမှုများကို ကျော်လွှားခြင်း
Posted on Jan 27, 2021
အိုးရွဲ့ကို စလောင်းပဲ့နဲ့ ဖုံးနေကြတဲ့ လက်ရှိမြန်မာ့နိုင်ငံရေးမှာတော့ အများလက်ခံကျေနပ်မယ့် အဖြေကို ရှာတွေ့ဖို့ မလွယ်ပဲ ရေတိုအနိုင်အရှုံးကိုပဲ ဆက်ပြီး အာရုံစိုက်နေကြမှာပါ။ ဒီအနေအထားမှာ ဘယ်ဘက်အခြမ်းကပဲဖြစ်ဖြစ် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် အခြေအနေတစ်ရပ်ရပ်မှာ နစ်နာတယ်လို့ထင်ရင် ဒီဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ငါမပြင်ချင်လို့ဖြစ်ရတာ၊ ငါမပြင်နိုင်လို့ဖြစ်ရတာ၊ ငါမပြင်ခဲ့လို့ဖြစ်ရတာဆိုပြီး ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်သာ လက်ညှိုးထိုး အပြစ်တင်ကြဖို့ ရှိပါတယ်။ နောင်မျိုးဆက်တွေအတွက် ချန်ထားခဲ့ရမယ့် နိုင်ငံရေးအနေနဲ့ကတော့ ဒီဖွဲ့စည်းပုံကို ကျနော်တို့ မဖြစ်မနေ ပြင်ကိုပြင်ရပါမယ်။ ပြင်တဲ့အခါမှာလည်း နိုင်ငံရေး ယန္တရားတွေကို ဘယ်လိုနေရာချမလဲ၊ ဘယ်လိုအပြန်အလှန်ထိန်းကျောင်းစေမလဲဆိုတာကို အလေးထား ပြင်ဆင်ရပါမယ်ဆိုတာ လက်ရှိအခြေအနေတွေကနေ သင်ခန်းစာယူသင့်ပါတယ်။
-
နှစ်အလိုက် ပြောင်းလဲလာခဲ့သည့် အမျိုးသားရေးဦးတည်ချက် ဇာတ်ကြောင်းများ
Posted in Uncategorized on Jan 04, 2021
ယနေ့ဟာ (၇၃) နှစ်မြောက် လွတ်လပ်ရေးနေ့ ဖြစ်ပါတယ်။ လွတ်လပ်ရေးနေ့အတွက် အချက် ငါးချက်ပါတဲ့ အမျိုးသားရေးဦးတည်ချက်တွေကိုလည်း အစိုးရက ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ဒီလို ထုတ်ပြန်ချက်တွေဟာ လွတ်လပ်ရေးနေ့ ရောက်တိုင်း နှစ်စဉ် ထုတ်ပြန်နေကျ ဖြစ်ပြီးတော့ထုတ်ပြန်ချက်ပါ အမျိုးသားရေးဦးတည်ချက်တွေဟာ ကုန်လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်တစ်နှစ်ရဲ့ အဖြစ်အပျက်တွေကို ထင်ဟပ်မှု ရှိသလို လာမယ့် နှစ်အတွက်လည်း အစိုးရရဲ့ ဦးစားပေးမှုတွေကို အတိုင်းအတာတစ်ခုထိ ခန့်မှန်းနိုင်ပါတယ်။
-
ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ကတိကဝတ်စီမံကိန်း (အပိုင်း - ၆)
Posted in စိတ်ကူးစိတ်သန်း ရှေ့ခြေလှမ်းများ on Oct 30, 2020
ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေ ဆက်လက်ဖြစ်ပေါ်နေရတဲ့ အကြောင်းအရင်းတစ်ခုက လူတိုင်းအတွက် တန်းတူညီမျှမှုနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးကို ကာကွယ်ဖို့ တာ၀န်ယူရတဲ့ အဓိက အဖွဲ့အစည်းဖြစ်တဲ့ နိုင်ငံတော်အစိုးရဟာ ခွဲခြားဆက်ဆံခံရခြင်းနဲ့ ခွဲခြား ဆက်ဆံခံရခြင်းရဲ့ ခံစားချက်ကိုနားလည်နိုင်ခြင်း မရှိတဲ့ အချက်ပါပဲ။ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံရေးနဲ့ စီးပွားရေး အင်စတီ ကျူးရှင်း အားလုံးကို သက်ကြီးပိုင်း ဗမာလူမျိုး အမျိုးသားတွေက အကြီးအကျယ် လွှမ်းမိုး ဦးဆောင်နေပါတယ်။ အကျိုးဆက် ဥပမာအားဖြင့် လွှတ်တော်က အစိုးရရဲ့ မိတ်ဆွေခရိုနီများကို အထောက် အကူပြုမည့် စီးပွားရေးကိစ္စရပ်များနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ဥပဒေတွေကို ပုံမှန် ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပေမယ့်လည်း အမျိုးသမီးတွေကို အိမ်တွင်းအကြမ်းဖက်မှုမှ ကာကွယ်ဖို့ရာ ဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းပေးဖို့ တောင်းဆိုတဲ့အခါမှာ (၈) နှစ်ကျော်ကြာခဲ့သည့်တိုင်အောင် အခုအချိန်ထိ ပြဋ္ဌာန်းနိုင်ခြင်း မရှိသေးတဲ့အချက် ဖြစ်ပါတယ်။
-
ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ကတိကဝတ်စီမံကိန်း (အပိုင်း - ၅)
Posted in စိတ်ကူးစိတ်သန်း ရှေ့ခြေလှမ်းများ on Oct 27, 2020
မူဝါဒတွေနဲ့ ဥပဒေတွေ ရေးဆွဲခြင်းလုပ်ငန်းမှာ ပြည်သူလူထု ပါဝင်ခွင့်ရခြင်းဟာ အလွန်ရှားပါးလှပါတယ်။ တခါတရံ ရှားရှားပါးပါး ပြည်သူတို့နဲ့ ဆွေးနွေးတိုင်ပင်မှုမျိုး လုပ်တဲ့အခါမှာလည်း ဂရုတစိုက်ရွေးချယ်ထားတဲ့ အထူးသဖြင့် အာဏာရပါတီနဲ့ နီးစပ်ရာ အသိုင်းအဝန်းက အဖွဲ့အစည်းတွေ ဒါမှမဟုတ် လုပ်ငန်းရှင်တွေကိုသာ ဖိတ်ကြားလေ့ရှိပါတယ်။ ပြည်တွင်းမှ အသိပညာနဲ့ ကျွမ်းကျင်သူများထက် နိုင်ငံတကာမှ ကျွမ်းကျင် ပညာရှင်တွေကို ပိုမိုအလေးထားတဲ့ ဘက်လိုက်မှုတွေ ရှိတယ်လို့လည်း အချို့က ခံစားနေကြရပါတယ်။ ပြည်သူလူထုနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခြင်းနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ စံနှုန်းတွေ၊ နည်းဥပဒေ၊ စည်းမျဉ်းတွေလည်း ထုတ်ပြန်ထားခြင်း မရှိသေးပါဘူး။
-
ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ကတိကဝတ်စီမံကိန်း (အပိုင်း - ၄)
Posted in စိတ်ကူးစိတ်သန်း ရှေ့ခြေလှမ်းများ on Oct 21, 2020
မြေလွတ်၊ မြေလပ်၊ မြေရိုင်းစီမံခန့်ခွဲမှု ဥပဒေ (VFV Land Law) နဲ့ မြေယာပြန်လည် ရယူခြင်း၊ နေရာချထားခြင်းနှင့် ပြန်လည် အသုံးပြုခြင်း ဥပဒေ (LAARL) ကို ပြင်ဆင်၊ ပြဋ္ဌာန်းမှုတွေမှာ အားနည်းချက်တွေ များစွာ ရှိနေတယ်လို့ ပြောနိုင်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုရင် အဲဒီဥပဒေတွေဟာ ပြည်သူလူထုရဲ့ မြေယာပိုင်ဆိုင်မှုကို ကာကွယ်ပေးခြင်း လုံးဝ မရှိတဲ့အတွက်ကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ဓလေ့ထုံးတမ်း အစဉ်အလာတွေနဲ့ လုပ်ကိုင်စားသောက်နေတဲ့ တောင်သူတွေအတွက် ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပဒေအသစ်မှာ ပါဝင်တဲ့ ရှုပ်ထွေးမှုတွေကြောင့် ဆုံးဖြတ်ချက် ချသူတွေကို ဘယ်သူက မြေပိုင်ခွင့် ရှိတယ်ဆိုတဲ့အချက်ကို ကြိုက်သလို ဆုံးဖြတ်ချက်ချမှတ်နိုင်ခွင့် ပေးအပ်လိုက်ပြီး မျိုးဆက်ပေါင်းများစွာ လုပ်ကိုင်လာခဲ့တဲ့ လယ်သမားတွေကို နှင်ထုတ်နိုင်တဲ့ အခွင့်အာဏာ ၎င်းတို့မှာ ရရှိသွားပါတယ်။
-
ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ကတိကဝတ်စီမံကိန်း (အပိုင်း - ၃)
Posted in စိတ်ကူးစိတ်သန်း ရှေ့ခြေလှမ်းများ on Oct 19, 2020
၂၀၁၉ ခုနှစ်မှာ ဆန္ဒပြသူ ၁၀၀ နီးပါးကို ဆန္ဒပြပွဲ ပါဝင်ခဲ့တဲ့အတွက် ပြစ်မှုဆိုင်ရာ ဥပဒနဲ့ အပြစ်ပေး အရေးယူ ခဲ့ပါတယ်။ မကြာသေးမီက ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ စစ်ဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြပွဲတွေမှာ ပါဝင်ခဲ့သူတွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်။ ငြိမ်းချမ်းစွာ စီတန်းစုဝေး လှည့်လည်ခြင်း ဥပဒေကို ဝေဝါးတဲ့ စကားလုံးများစွာနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားပြီး အာဏာပိုင်တွေဟာ ဆန္ဒပြဖို့အတွက် ခွင့်ပြုချက် တောင်းခံဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ ယူဆနေပါတယ်။ ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြမှု တစ်ခု ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ရင်လည်း အစိုးရရဲ့ အဓိက တာဝန်ဖြစ်တဲ့ ဆန္ဒပြမှုတွေကို အားပေးဖို့ ကာကွယ်ပေးဖို့ လုပ်ရမယ့်အစား အာဏာပိုင်တွေ အဓိက လုပ်ဆောင်တဲ့အချက်က ဆန္ဒပြပွဲကို ထိန်းချုပ်ဖို့ ဒါမှမဟုတ် တားဆီးဖို့ ကြိုးစားကြပါတယ်။
-
ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ကတိကဝတ်စီမံကိန်း (အပိုင်း - ၂)
Posted in စိတ်ကူးစိတ်သန်း ရှေ့ခြေလှမ်းများ on Oct 16, 2020
အားကောင်းပြီး အမှီအခိုကင်းတဲ့ တရားရေးစနစ်မရှိပါက တရားခံအဖြစ် စွပ်စွဲခံရသူတွေအနေနဲ့ တရားမျှတမှု ရရှိရေးနဲ့ အကျပ်အတည်းက လွတ်မြောက်ဖို့ ကိုယ့်ကိုယ်ပိုင်ငွေသုံးပြီး ရုန်းထွက်ဖို့သာ ရှိပါတော့တယ်။ အစိုးရမဏ္ဍိုင်တွေကလည်း အပြစ်ပေး အရေးယူလိုတဲ့အခါတွေမှာ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှုတွေ ပြုလုပ်လေ့ရှိပါတယ်။ အဲလိုမျိုး ဝင်ရောက်စွက်ဖက်တာကလည်း တရားမျှတမှု ရရှိစေလိုကြောင်း ပြည်သူတွေကို ထင်ရှားစွာ ပြသလိုတဲ့ အခါမျိုးမှာ ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထ ရှိနေပါတယ်။ ဒါကြောင့် မကြာခဏဆိုသလို တရားရုံးတွေဆီက တရားမျှတမှု ရရှိဖို့ဟာ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ ဖိနှိပ်အခံရဆုံးဖြစ်တဲ့ လူအုပ်စုတွေအတွက် လက်လှမ်းမမီနိုင်တဲ့ အရာတစ်ခု ဖြစ်နေပါတယ်။
-
ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ကတိကဝတ်စီမံကိန်း (အပိုင်း - ၁)
Posted in စိတ်ကူးစိတ်သန်း ရှေ့ခြေလှမ်းများ on Oct 12, 2020
အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများစွာ အတွက်မူ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်ရဲ့ အဓိကအဆင့်မှာ အသွင်ကူးပြောင်းရေး သို့မဟုတ် ပြန်လည်ကုသရေး ဆိုင်ရာ တရားမျှတမှု ဖြစ်ပါတယ်။ အစိုးရ အာဏာပိုင်တွေဟာ အတိတ်က လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေကို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းအသိအမှတ်ပြုပြီး တရားမျှတမှုနဲ့ကုသမှု လုပ်ငန်းစဉ်ကို အစပြု လုပ်ဆောင်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ အရပ်ဘက်နဲ့ စစ်ဘက် အာဏာပိုင်တွေဟာ ၎င်းတို့ အတိတ်က ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ မတရားမှုတွေကို အသိအမှတ်ပြုဖို့ အထူးခက်ခဲလှတာကို တွေ့ရပါတယ်။ အခြားသော ပဋိပက္ခလွန် လူ့အဖွဲ့ အစည်းတွေရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွေကို လေ့လာကြည့်ရင် အဲဒီလို အသိအမှတ်ပြုခြင်းဟာ များစွာ အရေးပါတာကို တွေ့ရပါတယ်။
-
၂၀၂၀-၂၀၂၁ ပြည်ထောင်စုဘတ်ဂျက် အနှစ်ချုပ်
Posted in ဘတ်ဂျက် ပွင့်လင်းမြင်သာမှု on Sep 30, 2020
၂၀၂၀-၂၀၂၁ ဘဏ္ဍာနှစ်အတွက် ရသုံးမှန်းခြေငွေစာရင်း(ဘတ်ဂျက်)ကို လွှတ်တော်က အတည်ပြုလိုက်ပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ အတည်ပြုပေးလိုက်တဲ့ ဘတ်ဂျက်ရဲ့ အသုံးစရိတ်အပိုင်းမှာ ဘာတွေပါဝင်သလဲဆိုတာကို ဒီဆောင်းပါးမှာ အနှစ်ချုပ်ဆွေးနွေးတင်ပြသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
-
ဥပဒေကြမ်းဆန်းစစ်မှု - ဝန်ထမ်းနောင်ရေးဗဟိုရန်ပုံငွေ ဥပဒေကြမ်း
Posted in ဥပဒေရေးရာ သုတေသန on Sep 01, 2020
အခြား အသစ်အသစ်သော ဥပဒေတွေလိုပဲ ဒီဥပဒေကြမ်းဟာဆိုရင် ဖော်ဆောင်မယ့် ပင်စင်စနစ်ပုံစံနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သက်ဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်တွေနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေး အကြံယူမှု နည်းပါးပါတယ်။ ဒါဟာ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တဲ့ စိန်ခေါ်မှုတွေနဲ့ အခွင့်အရေးတွေကို အထောက်အထားပေါ် အခြေပြုတဲ့ ဓမ္မဒိဋ္ဌာန်ကျကျ တွက်ဆနိုင်ဖို့ အခွင့်အရေးကို လက်လွတ်သွားစေပါတယ်။ ဆန်းစစ်နိုင်ဖို့ အခွင့်အရေးအစား နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းများစွာကို သိသာတဲ့ အကျိုးသက်ရောက်မှု ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်တဲ့ အလောတကြီး ရေးဆွဲထားတဲ့ ဥပဒေကြမ်းတစ်ခုသာ ရရှိလာပြီး (လေးနက်တဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးမှုတွေ ဒါမှမဟုတ် ကုန်ကျစရိတ်-အကျိုးအတွက် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှု မရှိလှတဲ့) ပြည်သူ့ဘဏ္ဍာကိုပါ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ထိခိုက်နိုင်တဲ့ အလားအလာ ရှိနေပါတယ်။
အာနန္ဒာ