အာနန္ဒာ
Posted in ဥပဒေရေးရာ သုတေသန on May 25, 2020
ဥပဒေကြမ်းကို ၁၈.၀၅.၂၀၂၀ ရက်စွဲနဲ့ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် အင်တာနက်စာမျက်နှာမှာ တင်ထားတာကို တွေ့နိုင်ပြီး ၂၀၂၀ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၆၊ ၁၇ နဲ့ ၁၈ ရက်နေ့ထုတ် မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာ နဲ့ ကြေးမုံသတင်းစာမှာ အများပြည်သူ လေ့လာသိရှိ အကြံပြုနိုင်ဖို့ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
လက်ရှိအခြေအနေ (၂၅.၀၅.၂၀၂၀) – လွှတ်တော်တစ်ရပ်ရပ်မှာ ဆွေးနွေးဖို့ ဆောင်ရွက်နေဆဲ။
(၁) ဥပဒေကြမ်းမိတ်ဆက်
၂၄.၁၂.၂၀၁၉ ရက်နေ့က အစားအသောက်၊ ဆေးဝါး၊ ဆေးပစ္စည်းကိရိယာနဲ့ အလှကုန်ပစ္စည်းများဆိုင်ရာ ဓာတ်ခွဲခန်း ဥပဒေကြမ်းကို ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်အင်တာနက် စာမျက်နှာမှာ တင်ခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒီဥပဒေကြမ်းကို အစားအသောက်နဲ့ ဆေးဝါးကွပ်ကဲရေးဌာနက ဦးဆောင်ရေးဆွဲခဲ့တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီဥပဒေကြမ်းနဲ့ လက်ရှိ ဆေးပစ္စည်းကိရိယာ ဥပဒေကြမ်း နှစ်ခုဟာ သဘောသဘာဝလည်း တူညီပြီး အချင်းချင်းလည်း ဆက်စပ်မှု ရှိနေတာကြောင့် ပူးတွဲစောင့်ကြည့်သင့်ပါတယ်။
(၂) ဥပဒေကြမ်းအနှစ်ချုပ်
ဥပဒေကြမ်းမှာ ဆေးပစ္စည်းကိရိယာ အမျိုးအစား ခွဲတာ၊ အရည်အသွေးကိုက်ညီမှု အကဲဖြတ်ဆန်းစစ်တာ၊ မှတ်ပုံတင်တာ၊ လိုင်စင် ဒါမှမဟုတ် ထောက်ခံချက် လျှောက်တာ၊ ထုတ်ပေးတာ၊ အညွှန်းအမှတ်အသား ဖော်ပြတာ၊ ကြော်ငြာတာ၊ စျေးကွက်စောင့်ကြည့်စစ်ဆေးတာနဲ့ ဆိုးကျိုးဖြစ်ရပ်တွေ သတင်းပေးပို့တာ နဲ့ ဆေးပညာရပ်ဆိုင်ရာ စူးစမ်းစမ်းသပ်မှု ပြုလုပ်တာ စတဲ့ ပြဋ္ဌာန်းချက်တွေ ပါဝင်ပါတယ်။
- ဥပဒေကြမ်းဟာ
- အရည်အသွေးစစ်မှန်တဲ့ ဆေးပစ္စည်းကိရိယာတွေကို အများပြည်သူ သုံးစွဲနိုင်စေဖို့
- ဆေးပစ္စည်းကိရိယာတွေကို ထုတ်လုပ်တာ၊ တင်သွင်းတာ/ပို့တာ၊ သိုလှောင်တာ နဲ့ ဖြန့်ဖြူးရောင်းချတာကို ကွပ်ကဲဖို့
- ဒေသတွင်းနိုင်ငံတွေရဲ့ အရည်အသွေးကွပ်ကဲရေးဆိုင်ရာ စိစစ်မှုနည်းလမ်းတွေကို အပြန်အလှန် အသိအမှတ်ပြုဖို့
- လွတ်လပ်တဲ့ ကုန်သွယ်မှုဒေသတွေအတွင်း ကုန်သွယ်ရေးဆိုင်ရာ နည်းပညာအတားအဆီးတွေကို လျှော့ချဖို့ ရည်ရွယ်ပါတယ်။
- ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ဟာ မြန်မာနိုင်ငံဆေးပစ္စည်းကိရိယာဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်အဖွဲ့ကို အဖွဲ့ဝင် (၁၅) ဦးထက် မပိုစေဘဲ ဖွဲ့စည်းပေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးက ဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်ပြီး အစားအသောက်နဲ့ ဆေးဝါးကွပ်ကဲရေးဦးစီးဌာနရဲ့ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်က အတွင်းရေးမှူး ဖြစ်ကာ ပြင်ပကျွမ်းကျင်ပညာရှင်တွေလည်း ပါဝင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဖွဲ့ရဲ့ လုပ်ငန်းတာဝန်တွေက ဆေးပစ္စည်းကိရိယာတွေနဲ့ စပ်လျဉ်းပြီး မူဝါဒတွေ ချမှတ်တာ၊ လိုင်စင်၊ မှတ်ပုံလျှောက်ထားခြင်းဆိုင်ရာ မူဝါဒ ချမှတ်တာ၊ ကျွမ်းကျင်မှုဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်တွေအတွက် ကော်မတီ ဖွဲ့စည်းတာတွေနဲ့ ဆေးပစ္စည်းကိရိယာတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲနိုင်ဖို့အတွက် လိုအပ်ရင် ဗဟို ဆေးပစ္စည်းကိရိယာ ကြီးကြပ်ရေးကွပ်ကဲရေးကော်မတီ၊ တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်၊ ခရိုင်နဲ့ မြို့နယ် ဆေးပစ္စည်းကိရိယာ ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲရေးကော်မတီတွေကို ဖွဲ့စည်းနိုင်ပါတယ်။
- ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနရဲ့ တာဝန်နဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့်တွေက အာဏာပိုင်အဖွဲ့က ချမှတ်တဲ့ မူဝါဒတွေကို အကောင်အထည်ဖော်တာနဲ့ ဆေးပစ္စည်းကိရိယာ ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းရေးကိစ္စရပ်တွေကို ဆောင်ရွက်ဖို့ ဦးစီးဌာနကို တာဝန်ပေး ကြီးကြပ်တာတွေ လုပ်ရပါမယ်။
- ဦးစီးဌာနဟာ ဆေးပစ္စည်းကိရိယာတွေ၊ အဲဒါတွေနဲ့ တွဲဖက်အသုံးပြုတဲ့ ဆေးပစ္စည်းကိရိယာတွေကို သီးခြားခွဲပြီး အမျိုးအစား သတ်မှတ်ရပါမယ်။ အဲ့လိုသတ်မှတ်ရာမှာ ဒေသတွင်းနိုင်ငံတွေရဲ့ သတ်မှတ်ချက်တွေနဲ့ ညီညွတ်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
- ဦးစီးဌာနက သတ်မှတ်လုပ်ဆောင်ရမယ့် ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းမှုနဲ့ စွမ်းဆောင်နိုင်မှုဆိုင်ရာ အခြေခံမူ နဲ့ အရည်အသွေးကိုက်ညီမှု အကဲဖြတ်ဆန်းစစ်တာတွေအတွက်လည်း ပြဋ္ဌာန်းထားပါတယ်။ ဆေးပစ္စည်းကိရိယာတွေရဲ့ အရည်အသွေးနဲ့ ဆက်စပ်လာရင်တော့ ဦးစီးဌာနဟာ နိုင်ငံတကာ အသိအမှတ်ပြု အရည်အသွေး ကိုက်ညီမှု စစ်ဆေးတဲ့ အဖွဲ့တွေရဲ့ ထောက်ခံချက်တွေကို စိစစ်လက်ခံနိုင်ပါတယ်။
- မှတ်ပုံတင်လက်မှတ်အတွက် ဦးစီးဌာနကို လျှောက်ထားရမယ့် ဆေးပစ္စည်းကိရိယာတွေကိုလည်း သတ်မှတ်ထားပါတယ်။ လူနာရဲ့ လိုအပ်ချက်အရ သီးသန့် ပြုလုပ်ဖန်တီးထားတာတွေကိုတော့ သတ်မှတ်ချက်နဲ့ ညီညွတ်ရင် မှတ်ပုံတင်စရာ မလိုပါဘူး။ သဘာဝဘေးအန္တရာယ် ဒါမှမဟုတ် အရေးပေါ် ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု လုပ်ငန်း ဒါမှမဟုတ် သင်ကြားကုသရေး၊ သုတေသန စတဲ့ လုပ်ငန်းတွေအတွက် မှတ်ပုံတင်မထားတဲ့ ဆေးပစ္စည်းကိရိယာတွေကို သုံးဖို့ ဝန်ကြီးဌာနရဲ့ သဘောတူညီချက်နဲ့ ယာယီအသုံးပြုခွင့်အတွက် ကာလသတ်မှတ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
- ဆေးပစ္စည်းကိရိယာတွေကို ပြည်တွင်းမှာ ထုတ်လုပ်တာ၊ ပြည်ပမှ တင်သွင်း/ပို့တာ၊ သိုလှောင်တာ နဲ့ ဖြန့်ဖြူးရောင်းချတာတွေအတွက် လိုင်စင်ကို ဦးစီးဌာနထံ လျှောက်ထားရပါမယ်။ မှတ်ပုံတင်ထားတဲ့ ဆေးပစ္စည်းကိရိယာကို ပြည်ပမှ တင်သွင်း/ပို့တာတွေကို လုပ်ဆောင်လိုသူဟာ သက်ဆိုင်ရာ အစိုးရဌာနတွေရဲ့ ခွင့်ပြုချက်ရဖို့ ဦးစီးဌာနရဲ့ ထောက်ခံချက်ကို သတ်မှတ်ချက်နဲ့အညီ ရယူရပါမယ်။
- အညွှန်းအမှတ်အသား ဖော်ပြတာ၊ ကြော်ငြာတာ နဲ့ ဆေးပညာရပ်ဆိုင်ရာ စူးစမ်းစမ်းသပ်မှု ပြုလုပ်တာတွေအတွက်လည်း ပြဋ္ဌာန်းထားပါတယ်။
- ဦးစီးဌာနဟာ စျေးကွက်အတွင်းက ဆေးပစ္စည်းကိရိယာတွေရဲ့ ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းမှုနဲ့ အရည်အသွေး စွမ်းဆောင်နိုင်မှုတွေကို စောင့်ကြည့်စစ်ဆေးဖို့ အစီအစဉ်တွေ ချမှတ်ဆောင်ရွက်ရမှာ ဖြစ်ပြီး လူနာ ဒါမှမဟုတ် သုံးစွဲသူတို့ရဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့ ဘေးအန္တရာယ်ကို ထိခိုက်စေတယ်လို့ ယူဆတဲ့ ဆေားပစ္စည်းကိရိယာကို ဈေးကွက်က သိမ်းဆည်းခြင်း၊ ထုတ်လုပ်မှု၊ ရောင်းချမှု၊ သုံးစွဲမှုနဲ့ ဝန်ဆောင်မှုကို တားမြစ်ပိတ်ပင်နိုင်ပါတယ်။ အဲ့ဒီအတွက် ရဲတပ်ဖွဲရဲ့ အကူအညီကို ရယူနိုင်ပါတယ်။
- မူလပိုင်ရှင်၊ လုပ်ပိုင်ခွင့်လွှဲအပ်ခံရတဲ့ ကိုယ်စားလှယ်၊ ထုတ်လုပ်သူ နဲ့ ဖြန့်ဖြူးရောင်းချသူတွေဟာ ဆေးပစ္စည်းကိရိယာတွေက ကျန်းမာရေးအတွက် ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းမှု မရှိခြင်း၊ ထုတ်လုပ်သူရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်အတိုင်း လုပ်ငန်းစွမ်းဆောင်နိုင်မှု မရှိခြင်းနဲ့ ပြင်းထန်တဲ့ ဆိုးကျိုးဖြစ်ရပ်တွေ ဖြစ်ပေါ်စေမယ်လို့ သတိပြုမိရင် ဦးစီးဌာနကို သတင်းပေးပို့ အကြောင်းကြားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆေးပစ္စည်းကိရိယာကို အသုံးပြုသူ ဒါမှမဟုတ် ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဦးဟာလည်း ဆေးပစ္စည်းကိရိယာတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြင်းထန်တဲ့ ဆိုးကျိုး ကြုံတွေ့ရင်လည်း ဦးစီးဌာနကို အကြောင်းကြားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
- ဦးစီးဌာနဟာ အသုံးပြုဖို့ မသင့်တဲ့ ဆေးပစ္စည်းကိရိယာတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ခွင့်ပြုချက်နဲ့ အများပြည်သူ သိရှိအောင် ထုတ်ပြန်ပေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
- ဒါ့အပြင် ဥပဒေကြမ်းထဲမှာ ဦးစီးဌာနရဲ့ စီမံခန့်ခွဲရေးနည်းလမ်းနဲ့ အရေးယူတာတွေအတွက် အယူခံဝင်တာတွေ ပြစ်မှုနဲ့ ပြစ်ဒဏ်ဆိုင်ရာတွေကိုလည်း ပြဋ္ဌာန်းထားပါတယ်။
ဆက်စပ်ဥပဒေများ
၁၉၇၂ ခုနှစ်၊ ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ဥပဒေ
စားသုံးသူကာကွယ်ရေး ဥပဒေ (၂၀၁၉)
လင့်ခ်
ဆက်သွယ်ရန်
မိုးအောင်၊ အာနန္ဒာ၊ moeaung@theananda.org